Psikoterapinin Temel Kavramları

Benzer İçerikler

Elbette, işte psikoterapinin temel kavramları ve kısa tanımları:

1. Aktarım (Transference)

Danışanın, terapistine geçmişte önemli figürlerle (ebeveyn, öğretmen, eski partner vb.) yaşadığı duyguları ve tutumları yansıtmasıdır. Bu, bilinçdışı ilişkisel örüntülerin gün yüzüne çıkmasına yardımcı olur.

2. Karşı Aktarım (Countertransference)

Terapistin, danışanın transferansına ya da kendi kişisel geçmişine bağlı olarak geliştirdiği duygusal tepkilerdir. Bilinçli kullanıldığında terapiye derinlik katar.

3. Direnç (Resistance)

Danışanın bilinçdışı olarak içsel çatışmalarla yüzleşmekten kaçınmasıdır. Terapiye geç kalmak, sessiz kalmak, konuyu değiştirmek gibi yollarla kendini gösterebilir.

4. İçgörü (Insight)

Danışanın kendi iç dünyasını, düşünce örüntülerini, duygularını ve davranışlarının kökenini fark etmesi ve anlamlandırmasıdır. Terapi sürecinin temel hedeflerindendir.

5. Savunma Mekanizmaları

Bireyin, içsel çatışma ve kaygıyla başa çıkmak için bilinçdışı olarak kullandığı psikolojik stratejilerdir (örneğin: inkâr, bastırma, yansıtma).

6. Teröpatik İttifak (Therapeutic Alliance)

Danışan ve terapist arasındaki güvene dayalı iş birliğidir. Etkili bir terapötik ilişki, terapinin başarısında en belirleyici faktörlerden biridir.

7. Bilinçdışı (Unconscious)

Bireyin farkında olmadığı ama davranışlarını, duygularını ve düşüncelerini etkileyen zihinsel içeriklerin bulunduğu katmandır. Özellikle psikanalitik terapilerde merkezî rol oynar.

8. Yüzleştirme (Confrontation)

Terapistin, danışanın çelişkili düşünce, davranış veya savunmalarını fark ettirerek onları düşünmeye ve sorgulamaya davet etmesidir.

9. Katarsis

Yoğun bastırılmış duyguların terapide ifade edilmesiyle gelen duygusal boşalım ve rahatlamadır. Özellikle travmaların işlendiği çalışmalarda sık görülür.

10. Yansıtma (Projection)

Kişinin kabul edemediği duygu, düşünce ya da arzularını başka kişilere atfetmesidir. Bir savunma mekanizmasıdır.

11. İçe Yansıtma (Introjection)

Başka kişilere ait tutum, inanç ve değerlerin, sorgulanmadan bireyin kendi düşünce sistemi olarak içselleştirilmesidir.

12. Şimdi ve Burada (Here and Now)

Geçmişte yaşananların bugünkü düşünce, duygu ve davranışlara nasıl yansıdığını fark etmeyi amaçlayan terapötik bir odaklanmadır.

Post Views: 22