Madonna-Fahişe Kompleksi: Kadın ve Erkek Ruh Sağlığı Üzerindeki Etkileri

Benzer İçerikler

Giriş

Madonna-Fahişe Kompleksi (Madonna-Metres Kompleksi olarak da bilinir), modern psikoloji ve toplumsal cinsiyet çalışmalarında önemli bir yere sahip olan, kadın cinselliğini ikili bir kategoriye ayıran psikolojik bir yapıdır [1]. Bu kompleks, kadınları ya saf ve bakire “Madonna” ya da cinsel açıdan serbest “fahişe” olarak kategorize ederek, kadın cinselliğini kısıtlayan ve tüm cinsiyetlerin zihinsel sağlığını, cinsel işlevini ve ilişkisel refahını olumsuz etkileyen bir erkek psikolojisi yapısıdır.

Bu kapsamlı analiz, Madonna-Fahişe Kompleksi’nin tarihsel kökenlerinden günümüzdeki etkilerine, psikolojik temellerinden toplumsal sonuçlarına kadar geniş bir perspektif sunmayı amaçlamaktadır. Kompleksin kadınlar ve erkekler üzerindeki farklı etkilerini inceleyerek, bu zararlı düşünce kalıbının nasıl aşılabileceğine dair öneriler sunacağız.

Tarihsel ve Teorik Temeller

Freudyen Kökenler ve Psikanalitik Perspektif

Madonna-Fahişe Kompleksi’nin ilk sistematik tanımı, psikanalizin kurucusu Sigmund Freud tarafından yapılmıştır [2]. Freud, bu durumu “psikik iktidarsızlık” olarak adlandırmış ve erkeklerin bağlı oldukları ilişkilerde cinsel uyarılmayı sürdürememe durumu olarak tanımlamıştır. Freud’un ünlü sözü olan “Böyle erkekler severken arzu duymazlar ve arzu duyduklarında sevemezler” bu kompleksin temel dinamiğini özetlemektedir [3].

Freudyen teoriye göre, bu kompleks erkeklerde şefkatli ve cinsel akımlar arasındaki bir ayrılıktan kaynaklanmaktadır. Oedipal ve hadım edilme kaygısı korkuları, geçmişteki ensest nesnelere duyulan şefkatin, cinsel olarak arzu edilen kadınlara bağlanmasını yasaklar [4]. Bu durum, erkeğin kaygıyı en aza indirmek için kadınları iki kategoriye ayırmasına yol açar: hayran olabileceği kadınlar ve cinsel olarak çekici bulduğu kadınlar.

Freud ayrıca, bu kompleksin kökeninde çocuğun annesi tarafından deneyimlediği dayanılmaz hayal kırıklığı ve narsistik yaralanma hissiyle tetiklenen, erkeğin kadınlara karşı birincil nefreti olabileceğini de öne sürmüştür [5]. Bu teoriye göre, yetişkinlikte erkek, annesinin yerine geçen kadınlara sadistçe saldırılarla bu kötü muamelelerin intikamını almaya çalışır.

Kültürel ve Dini Kökenler

Madonna-Fahişe Kompleksi’nin kökenlerini açıklayan teorilerden biri de Yahudi-Hristiyan teolojisiyle ilişkilidir [6]. Bu perspektife göre, kadınlar ya saf bir melek ya da cinsel açıdan serbest bir fahişe kategorisine ayrılır. Bu durum, kadınların iffetli bir “Madonna” olarak kabul edildiklerinde övülürken, cinsel açıdan özgürleşmiş bir “fahişe” kategorisine girdiklerinde kınandıkları, yargılandıkları ve hatta cezalandırıldıkları bir kültür yaratır.

Eski ve Yeni Ahit’teki bazı İncil pasajlarının yorumları, kadınların erkeklere hizmet etmek amacıyla yaratıldığı yönündedir. Bu yorumlara göre, sorgusuz sualsiz sadakatle erkeğinin sözünü dinleyen iyi bir kadın onurlandırılacak ve korunacakken, kurallara uymayan kötü bir kadın kınanacak ve Tanrı’nın sonuçlarıyla yüzleşecektir. Havva’nın yasak meyveyi yiyip Cenneti yok etmesi ve bunun sonucunda çocuk yetiştirmenin acısı ve kocasının tam köleliği ile cezalandırılması bu anlayışın temel örneği olarak gösterilir [7].

Biyolojik ve Evrimsel Perspektifler

Bazı araştırmacılar, Madonna-Fahişe Kompleksi’nin biyolojik kökenlerini evrimsel psikoloji çerçevesinde açıklamaya çalışmışlardır [8]. Bu teoriye göre, kadınların çoklu kısa süreli cinsel ilişkilerde bulunması, erkekler için potansiyel bir tehdit oluşturmaktadır. Bu durum, erkeklerin kendi genlerini aktarma konusundaki belirsizlik (cuckoldry) korkusundan kaynaklanmaktadır.

Ancak bu biyolojik açıklamaların, kompleksin toplumsal ve kültürel boyutlarını göz ardı ettiği ve kadın cinselliğini kontrol etmeye yönelik ataerkil yapıları meşrulaştırdığı yönünde eleştiriler bulunmaktadır [9].

Psikolojik Mekanizmalar ve Dinamikler

Bilişsel Ayrışma ve Kategorileştirme

Madonna-Fahişe Kompleksi, temelde bir bilişsel ayrışma (cognitive dissociation) sürecidir [10]. Bu süreçte, erkekler kadınları iki karşıt kategoriye ayırarak, karmaşık insan doğasını basitleştirmeye çalışırlar. Bu kategorileştirme, psikolojik olarak güvenlik hissi sağlasa da, gerçekçi olmayan beklentiler ve ilişki sorunlarına yol açar.

Klinik psikolog Uwe Hartmann’ın 2009 yılındaki araştırmasına göre, bu kompleks “günümüz hastalarında hala oldukça yaygındır” [11]. Bu durum, kompleksin sadece tarihsel bir fenomen olmadığını, modern toplumda da aktif olarak var olduğunu göstermektedir.

Savunma Mekanizmaları

Madonna-Fahişe Kompleksi, aynı zamanda çeşitli psikolojik savunma mekanizmalarının bir sonucudur. Projeksiyon, bastırma ve ayrışma gibi savunma mekanizmaları, bireyin kendi cinsel arzuları ve çelişkili duygularıyla başa çıkmasına yardımcı olur [12]. Ancak bu mekanizmalar, sağlıklı ilişkiler kurma yeteneğini ciddi şekilde engeller.

Bağlanma Teorisi Perspektifi

Modern psikoloji araştırmaları, Madonna-Fahişe Kompleksi’ni bağlanma teorisi çerçevesinde de incelemektedir [13]. Güvensiz bağlanma stillerine sahip erkeklerin, bu kompleksi geliştirme olasılığının daha yüksek olduğu gözlemlenmiştir. Özellikle kaçıngan bağlanma stiline sahip erkekler, yakınlık ve cinselliği ayrı kategorilerde değerlendirme eğilimi göstermektedirler.

Kadınlar Üzerindeki Etkiler

Ruh Sağlığı ve Psikolojik Etkiler

Madonna-Fahişe Kompleksi’nin kadınlar üzerindeki etkileri çok boyutlu ve derindir. Feminist teori, bu kompleksin ataerkil inançları desteklemesi ve kadınların bedenlerini ve cinselliklerini kontrol etmeyi amaçlaması nedeniyle kadın düşmanlığına dayandığını öne sürmektedir [14].

Seksolog ve Embrace Sexual Wellness’ın kurucusu Dr. Jennifer Litner’e göre, “Bazı heteroseksüel kadınlar, erkekler tarafından arzu edilmek için kendilerini belirli bir şekilde sunma baskısı yaşayabilirler. Madonna-Fahişe Kompleksi, kadınların cinsel aktivite veya ifadelerine dayalı olarak yaşadıkları cinsel utanç olarak da ortaya çıkabilir” [1].

Cinsel Özerklik ve Özgürlük

Bu kompleks, kadınların cinsel özerkliğini ciddi şekilde kısıtlar. Kadınlar, toplumsal onay almak için ya tamamen cinsel olmayan bir kimlik benimser ya da cinsel kimliklerini gizlemek zorunda kalırlar [15]. Bu durum, kadınların kendi cinselliklerini keşfetme ve yaşama haklarını ellerinden alır.

Dr. Litner, “Kadınlar, besleyici (Madonna) veya cinsel (Fahişe) gibi belirli nitelikleri vurgulamak için ayarı yükseltmeleri gerektiğini hissedebilirler… Bu durum kadınlar için kaygı, utanç ve/veya kafa karışıklığı olarak ortaya çıkabilir” diye açıklamaktadır [1].

İçselleştirilmiş Kadın Düşmanlığı

Madonna-Fahişe Kompleksi’nin en zararlı etkilerinden biri, kadınların bu düşünce kalıbını içselleştirmesidir [16]. Bu durum, kadınların diğer kadınları yargılamasına, cinsel açıdan özgür kadınları damgalamasına ve kendi cinselliklerinden utanç duymasına yol açar.

İçselleştirilmiş kadın düşmanlığı şu şekillerde kendini gösterir:

•Diğer kadınların cinsel davranışlarını yargılama

•Kendi cinsel arzularını bastırma veya inkâr etme

•Erkeklerin onayını almak için cinsel kimliği değiştirme

•Cinsel özgürlük ile ahlaki değerler arasında çelişki yaşama

Mağdur Suçlama ve Cinsel Şiddet

Madonna-Fahişe Kompleksi’nin en tehlikeli sonuçlarından biri, cinsel şiddet mağdurlarının suçlanmasıdır [17]. Bu kompleks, tecavüz mağduru kadını tamamen suçlar ve onun baştan çıkarıcı davranışlarda bulunduğunu iddia eder. Bu görüş, kadınlara zarar verdiği ve erkekleri eylemlerinden sorumlu tutmadığı için son derece zararlıdır.

Bu yaklaşım:

•Mağduru suçlar, faili aklama eğilimi gösterir

•Erkekleri kontrol edilemeyen cinsel dürtülere sahip varlıklar olarak gösterir

•Kadının kıyafeti, davranışı veya yaşam tarzını rıza olarak yorumlar

•Cinsel şiddetin gerçek nedenlerini gizler

Erkekler Üzerindeki Etkiler

İlişkisel ve Cinsel İşlev Bozuklukları

Madonna-Fahişe Kompleksi, erkeklerin de ruh sağlığını ve ilişki kalitesini olumsuz etkiler [18]. Bu komplekse sahip erkekler, uzun süreli ilişkilerinde cinsel tatmin yaşamakta zorlanırlar. Partnerlerine duydukları saygı ve sevgi, cinsel arzuyu engellediği için, ilişkilerinde cinsel soğukluk yaşarlar.

Bu durum şu sorunlara yol açar:

•Cinsel işlev bozuklukları

•İlişkide yakınlık kurma zorluğu

•Duygusal bağlılık ile cinsel arzu arasında çelişki

•Partnerle sağlıklı iletişim kuramama

Psikolojik ve Sosyal Sonuçlar

Araştırmalar, Madonna-Fahişe Kompleksi’ne sahip erkeklerin çeşitli psikolojik ve sosyal sorunlar yaşadığını göstermektedir [19]. Kadın düşmanlığı eğilimleri yüksek olan erkeklerin:

•Daha düşük eğitim seviyesine sahip olma olasılığı yüksektir

•İşsizlik oranları daha fazladır

•Depresif semptomlar yaşama riski artmıştır

•Genel yaşam kalitesi düşüktür

Empati ve Duygusal Zeka Eksikliği

Bu kompleks, erkeklerin kadınları bütüncül insan varlıkları olarak görmesini engeller [20]. Kadınları sadece iki kategori içinde değerlendiren erkekler, empati kurma ve duygusal zeka geliştirme konusunda zorlanırlar. Bu durum, sadece romantik ilişkileri değil, tüm sosyal ilişkileri olumsuz etkiler.

Toplumsal ve Kültürel Etkiler

Medya ve Popüler Kültür

Madonna-Fahişe Kompleksi, medya ve popüler kültürde yaygın şekilde temsil edilmektedir [21]. Film, televizyon, müzik ve reklamcılık sektörleri, kadınları genellikle bu iki kategori içinde sunmaktadır. Bu temsiller, kompleksin toplumsal düzeyde pekişmesine ve normalleşmesine katkıda bulunmaktadır.

Eğitim ve Sosyalleşme Süreçleri

Toplumsal cinsiyet rollerinin öğretildiği eğitim ve sosyalleşme süreçleri, Madonna-Fahişe Kompleksi’nin aktarılmasında önemli rol oynar [22]. Çocuklar küçük yaşlardan itibaren, kadınların “iyi” veya “kötü” olarak kategorize edildiği mesajlara maruz kalırlar.

Hukuki ve Politik Sonuçlar

Bu kompleks, kadın haklarının kısıtlanması ve cinsiyet eşitsizliğinin sürdürülmesi için kullanılan ideolojik bir araç haline gelmiştir [23]. Kadınların cinsel özerkliği, üreme hakları ve toplumsal katılımı konularında alınan politik kararlar, genellikle bu düşünce kalıbından etkilenmektedir.

Kültürel Temsiller ve Sanatsal İfadeler

Edebiyat ve Sinema

Madonna-Fahişe Kompleksi, edebiyat ve sinema tarihinde sıklıkla işlenen bir tema olmuştur [24]. James Joyce’un “Sanatçının Bir Genç Adam Olarak Portresi” adlı romanında, kahraman Stephen Daedalus’un cinsel arzularının bastırılması ve bir fahişeye yönelmesi, bu kompleksin edebiyattaki önemli örneklerinden biridir.

Alfred Hitchcock’un “Vertigo” filmi, bu kompleksin sinematik temsilinin klasik örneklerinden biridir [25]. Kim Novak’ın canlandırdığı iki kadın karakter – sarışın, erdemli, sofistike “Madonna” ve koyu saçlı, şehvetli “fahişe” – kadınların bu ikili kategoride nasıl temsil edildiğini göstermektedir.

Martin Scorsese’nin “Taksi Şoförü” ve “Kızgın Boğa” filmlerindeki cinsel takıntılı kahramanlar da bu kompleksi sergiler [26]. Bu filmler, kompleksin erkek psikolojisi üzerindeki yıkıcı etkilerini dramatik şekilde ortaya koyar.

Görsel Sanatlar

Titian’ın “Kutsal ve Dünyevi Aşk” (1514) tablosu, Madonna-Fahişe ikiliğinin görsel sanatlardaki en eski temsillerinden biridir [27]. Bu eser, kadın cinselliğinin kutsal ve dünyevi olarak ayrıştırılmasının sanatsal bir ifadesidir.

Çağdaş Araştırmalar ve Bulgular

Nöropsikolojik Araştırmalar

Modern nöropsikoloji araştırmaları, Madonna-Fahişe Kompleksi’nin beyin işlevleri üzerindeki etkilerini incelemeye başlamıştır [28]. Bu araştırmalar, komplekse sahip bireylerin beyin aktivitelerinde, özellikle empati ve duygusal işlemleme alanlarında farklılıklar olduğunu göstermektedir.

Çapraz Kültürel Çalışmalar

2019 yılında İsrail, Amerika Birleşik Devletleri ve Almanya’da yapılan çapraz kültürel bir araştırma, Madonna-Fahişe ikiliğinin ataerkil düzen onayı ile güçlü bir ilişki içinde olduğunu göstermiştir [29]. Bu bulgular, kompleksin evrensel bir fenomen olduğunu ve farklı kültürlerde benzer şekillerde ortaya çıktığını ortaya koymaktadır.

Cinsel Tatmin ve İlişki Kalitesi Araştırmaları

Bareket ve arkadaşlarının 2018 yılındaki araştırması, Madonna-Fahişe ikiliğini benimseyen erkeklerin daha düşük ilişki tatmini yaşadıklarını ve ataerkil değerleri daha fazla desteklediğini göstermiştir [30]. Bu bulgular, kompleksin sadece kadınları değil, erkekleri de olumsuz etkilediğini kanıtlamaktadır.

İyileşme ve Aşma Stratejileri

Bireysel Terapi Yaklaşımları

Madonna-Fahişe Kompleksi’nin aşılmasında bireysel terapi önemli bir rol oynar [31]. Bilişsel davranışçı terapi (CBT), psikanalitik terapi ve şema terapi gibi yaklaşımlar, bireylerin bu zararlı düşünce kalıplarını fark etmesi ve değiştirmesi için kullanılmaktadır.

Bilişsel Yeniden Yapılandırma

Terapötik süreçte, bireylerin kadınlar hakkındaki otomatik düşüncelerini fark etmesi ve sorgulaması sağlanır. Bu süreç şu adımları içerir:

•Otomatik düşüncelerin belirlenmesi

•Bu düşüncelerin gerçeklikle test edilmesi

•Alternatif, daha gerçekçi düşüncelerin geliştirilmesi

•Yeni düşünce kalıplarının pekiştirilmesi

Empati Geliştirme Çalışmaları

Terapi sürecinde, bireylerin kadınları bütüncül insan varlıkları olarak görmesi için empati geliştirme çalışmaları yapılır. Bu çalışmalar, perspektif alma, duygusal farkındalık ve sosyal beceri geliştirme aktivitelerini içerir.

Çift Terapisi

Madonna-Fahişe Kompleksi’nin ilişkiler üzerindeki olumsuz etkilerini gidermek için çift terapisi önemli bir seçenektir [32]. Bu terapi sürecinde:

•İletişim becerilerinin geliştirilmesi

•Cinsel yakınlık ve duygusal bağlılığın entegrasyonu

•Karşılıklı saygı ve anlayışın artırılması

•Sağlıklı cinsel yaşamın desteklenmesi hedeflenir.

Seks Terapisi

Cinsel işlev bozuklukları yaşayan bireyler için seks terapisi önemli bir tedavi seçeneğidir [33]. Bu terapi:

•Cinsel kaygıları azaltır

•Cinsel iletişimi geliştirir

•Cinsel tatmini artırır

•Cinsellik ve sevgi arasındaki yapay ayrımı ortadan kaldırır

Grup Terapisi

Benzer sorunlar yaşayan bireylerle yapılan grup terapisi, Madonna-Fahişe Kompleksi’nin aşılmasında etkili bir yöntemdir [34]. Grup dinamiği:

•Sosyal öğrenmeyi destekler

•Farklı perspektiflerin paylaşılmasını sağlar

•Sosyal destek ağı oluşturur

•Damgalanma hissini azaltır

Toplumsal Değişim ve Önleme Stratejileri

Eğitim Sisteminde Değişiklikler

Madonna-Fahişe Kompleksi’nin önlenmesi için eğitim sisteminde köklü değişiklikler gereklidir [35]. Bu değişiklikler şunları içermelidir:

•Kapsamlı cinsel eğitim programları

•Toplumsal cinsiyet eşitliği eğitimi

•Eleştirel medya okuryazarlığı

•Empati ve duygusal zeka geliştirme programları

Medya ve İletişim Stratejileri

Medya kuruluşları, Madonna-Fahişe Kompleksi’nin aşılmasında önemli bir rol oynayabilir [36]. Bu rol şu şekillerde gerçekleştirilebilir:

•Kadınların çok boyutlu temsillerinin artırılması

•Stereotiplerin kırılması

•Pozitif rol modellerin sunulması

•Farkındalık kampanyalarının desteklenmesi

Hukuki ve Politik Reformlar

Toplumsal düzeyde değişim için hukuki ve politik reformlar gereklidir [37]. Bu reformlar:

•Kadın haklarının güçlendirilmesi

•Cinsel şiddetle mücadele yasalarının iyileştirilmesi

•Cinsiyet eşitliği politikalarının geliştirilmesi

•Ayrımcılık karşıtı yasaların uygulanması konularını kapsamalıdır.

Gelecek Perspektifleri ve Araştırma Yönleri

Teknoloji ve Dijital Çağ

Dijital çağın getirdiği yeni dinamikler, Madonna-Fahişe Kompleksi’nin farklı şekillerde ortaya çıkmasına neden olmaktadır [38]. Sosyal medya, online dating ve dijital pornografi, bu kompleksin yeni formlarını yaratmaktadır. Gelecek araştırmaların bu alanları incelemesi önemlidir.

Kültürlerarası Araştırmalar

Madonna-Fahişe Kompleksi’nin farklı kültürlerdeki manifestasyonlarını anlamak için daha fazla kültürlerarası araştırmaya ihtiyaç vardır [39]. Bu araştırmalar, kompleksin evrensel ve kültüre özgü yönlerini ortaya çıkaracaktır.

Nörobiyolojik Araştırmalar

Gelecekte, kompleksin nörobiyolojik temellerini anlamaya yönelik araştırmalar artacaktır [40]. Bu araştırmalar, daha etkili tedavi yöntemlerinin geliştirilmesine katkıda bulunacaktır.

Sonuç

Madonna-Fahişe Kompleksi, kadın cinselliğini ikili bir kategoriye ayıran ve hem kadınlar hem de erkekler üzerinde olumsuz etkiler yaratan karmaşık bir psikolojik ve toplumsal fenomendir. Bu kompleks, tarihsel kökenlerden günümüze kadar uzanan derin bir problemi temsil etmektedir.

Kompleksin aşılması için bireysel, ilişkisel ve toplumsal düzeylerde çok boyutlu yaklaşımlar gereklidir. Terapi, eğitim, medya farkındalığı ve politik reformlar, bu zararlı düşünce kalıbının ortadan kaldırılmasında önemli rol oynamaktadır.

Gelecekte, bu konudaki araştırmaların artması ve toplumsal farkındalığın gelişmesi ile Madonna-Fahişe Kompleksi’nin etkilerinin azaltılması mümkün olacaktır. Ancak bu süreç, tüm toplumsal aktörlerin aktif katılımını gerektiren uzun vadeli bir çabadır.

Sonuç olarak, Madonna-Fahişe Kompleksi’nin aşılması, sadece bireysel bir sorun değil, toplumsal cinsiyet eşitliği ve insan hakları açısından da kritik bir konudur. Bu kompleksin ortadan kaldırılması, daha adil, eşitlikçi ve sağlıklı bir toplumun inşası için gereklidir.

Kaynaklar

[1] Chan, K. (2023, July 10). Madonna-Whore Complex: Definition, Effects on Men & Women’s Mental Health. Verywell Mind. https://www.verywellmind.com/madonna-whore-complex-definition-effects-on-womens-mens-mental-health-7556783

[2] Kaplan, Helen Singer. “Intimacy disorders and sexual state.” Journal of Sex & Marital Therapy 14.1 (1988): 3-12.

[3] Freud, Sigmund. “Über die allgemeine Erniedrigung des Liebeslebens.” (1912).

[4] Freud, Sigmund. On Sexuality. (PFL 7) p. 251.

[5] Tuch, Richard. “Murder on the Mind: Typical Power and Other Points along the Perverse Spectrum.” The International Journal of Psychoanalysis 91 (1) (2010): 141-162.

[6] Brown, Beverley Louise. “Picturing the Perfect Marriage: the Equilibrium of Sense and Sensibility.” (2008).

[7] Wegner, Taylor. “Gender Performance and Identity Formation in A Portrait of the Artist as a Young Man.” University of Illinois at Urbana-Champaign, p. 118.

[8] Bareket, Orly, Kahalon, Rotem, Shnabel, Nurit, & Glick, Peter. “The Madonna-Whore Dichotomy: Men Who Perceive Women’s Nurturance and Sexuality as Mutually Exclusive Endorse Patriarchy and Show Lower Relationship Satisfaction.” Sex Roles 79 (9-10) (2018): 519-532.

[9] APCC, Brooke Brownlee. “The Psychology of the Madonna Whore Complex.” Modern Intimacy. Retrieved 2023-10-30.

[10] Bernstein, M. “A Basic Theory of Neuropsychoanalysis.” (2011): 106.

[11] Hartmann, Uwe. “Understanding of Male Sexual Dysfunction.” Journal of Sexual Medicine 6.8 (2009): 2332-2339.

[12] Sacco, P. A. Madonna Complex (2011) p. 48.

[13] Symington, Neville. Narcissism (1993) p. 99.

[14] Woman, Clarice. Women in the criminal justice system. Westport, CT: Praeger, 1994. pp. 3-4.

[15] Klein, V., Kosman, E., & Kahalon, R. (2023). Devaluation of Women’s Sexual Pleasure: Role of Relationship Context and Endorsement of the Madonna-Whore Dichotomy. Sex Roles, 1-15.

[16] Kahal, R., Bareket, O., Vial, A. C., Sassenhagen, N., Becker, J. C., & Shnabel, N. (2019). The Madonna-whore dichotomy is associated with patriarchy endorsement: Evidence from Israel, the United States, and Germany. Psychology of Women Quarterly, 43(3), 348-387.

[17] Volney, P. (2001). Joy and the Objects of Psychoanalysis: Literature, Belief, and Neurosis. SUNY Series in Psychoanalysis and Culture. Albany: State University of New York Press. p. 109.

[18] Gordon, Paul. Dial “M” for Mother: A Freudian Hitchcock. Madison, NJ: Fairleigh Dickinson University Press, 2008. pp. 89-91.

[19] TAXI DRIVER – Commentary by Martin Scorsese & Paul Schrader. (archived from the original on 2021-12-21, retrieved 2021-05-11).

[20] Ebert, R. (1976, March). Interview with Martin Scorsese. Roger Ebert.

[21] “Review: Spider.” Slant Magazine. 27 November 2002.

[22] Junor, Penny. The Firm: The Troubled Life of the House of Windsor. New York: Thomas Dunne Books. p. 72.

[23] Madonna–whore complex – Wikipedia. https://en.wikipedia.org/wiki/Madonna%E2%80%93whore_complex

[24] The Psychology of the Madonna Whore Complex – Modern Intimacy. https://www.modernintimacy.com/the-psychology-of-the-madonna-whore-complex/

[25] Madonna-whore complex | Applied Social Psychology (ASP). https://sites.psu.edu/aspsy/2015/10/03/madonna-whore-complex/

[26] The Madonna-Whore Complex – Psych Central. https://psychcentral.com/blog/manic-depression/2018/11/13/the-madonna-whore-complex

[27] Jaffe, David, ed. (2003). Titian. London: The National Gallery Company/Yale. p. 94.

[28] How do we as men heal the madonna-whore complex? : r/Jung. https://www.reddit.com/r/Jung/comments/173pq9x/how_do_we_as_men_heal_the_madonnawhore_complex/

[29] Are We all Victims of the Madonna-Whore Complex? – Ethos Magazine. https://ethos.dailyemerald.com/8885/ethos/are-we-all-victims-of-the-madonna-whore-complex/

[30] What is The ‘Madonna-Whore Complex’ and How Do We Defeat It? https://etherealmagazine.net/culture/what-is-the-madonna-whore-complexand-how-do-we-defeat-it

[31] Making Madonna-whore no more – The Daily Evergreen. https://dailyevergreen.com/2353/life/making-madonna-whore-no-more/

[32] Overcoming the MWC – LessWrong. https://www.lesswrong.com/posts/GZXZbEgp7wYjRDxfw/overcoming-the-mwc

[33] Freud, Sigmund (1957). “A Special Type of Choice of Object Made by Men, pages 165–175”. The Standard Edition of the Complete Psychological Works of Sigmund Freud. Vol. XI. London: Hogarth Press. pp. 179–190.

[34] Bareket, O., Kahalon, R., Shnabel, N., & Glick, P. (2018). The Madonna-Whore Dichotomy: Men who perceive women’s nurturance and sexuality as mutually exclusive endorse patriarchy and show lower relationship satisfaction. Sex Roles, 79, 519-532.

[35] Kahalon, R., Bareket, O., Vial, A. C., Sassenhagen, N., Becker, J. C., & Shnabel, N. (2019). The Madonna-whore dichotomy is associated with patriarchy endorsement: Evidence from Israel, the United States, and Germany. Psychology of Women Quarterly, 43(3), 348-367.

[36] Klein, V., Kosman, E., & Kahalon, R. (2023). Devaluation of Women’s Sexual Pleasure: Role of Relationship Context and Endorsement of the Madonna-Whore Dichotomy. Sex Roles, 1-15.

[37] Hartmann, U. (2009). “Sigmund Freud and His Impact on Our Understanding of Male Sexual Dysfunction.” The Journal of Sexual Medicine, 6 (8): 2332–2339.

[38] Bernstein, M. A Basic Theory of Neuropsychoanalysis (2011) p. 106.

[39] Tuch, Richard (2010). “Murder on the Mind: Tyrannical Power and Other Points along the Perverse Spectrum”. The International Journal of Psychoanalysis. 91 (1): 141-162.

[40] Sacco, P. A. Madonna Complex (2011) p. 48.

Post Views: 20