Antalya Ruhbilim Okulu – Dr.Murat Kemaloğlu Psikoterapi, Psikolojik destek, Psikiyatrist
Benzer İçerikler
Anita Stratos
Rüya yorumu, günümüzde bir “Yeni Çağ” (New Age) akımı olarak görülse de aslında hiç de yeni değildir. Binlerce yıl önce, Antik Mısırlılar rüyalarındaki mesajları hastalıkları iyileştirmek, önemli devlet kararları almak ve hatta bir tapınağın nerede inşa edileceğine veya bir savaşın ne zaman yapılacağına karar vermek için kullanırlardı. Rüyalar, geleceğin ilahi öngörüleri olarak kabul edilirdi. Tanrılardan gelen bu mesajlar, yaklaşan felaketleri ya da tam tersine iyi talihi haber verebilirdi; bu nedenle, rüyaların anlamını kavramak, Mısır kültürü için hayati bir önem taşıyordu.
Yüzyıllar boyunca tutulan Rüya Kitapları, Antik Mısır’ın sıradan insanlarının düşünce ve kaygılarına dair bize fikir vermektedir. Bu kayıtlardan, antik rüyalarda en sık görülen imgelerin; taş kırma, dişlerin dökülmesi, Nil Nehri’nde boğulma, yüzün leopara dönüşmesi, denizde bir direğin tepesine tırmanma, ılık bira içme ve beyaz ekmek yeme gibi durumlar olduğunu öğreniyoruz.
Bazı rüya yorumları, Mısırlıların sevdiği kelime oyunlarına veya benzer kelimeler arasındaki ses bağlantılarına dayanıyordu. Örneğin, “eşek” ve “büyük” kelimeleri sesteş (homonim) olduğu için, rüyada eşek eti yemek iyi şans anlamına geliyordu. Bu, eğlenceli görünse de rüya yorumlama, kesin ve ciddi bir dini öneme sahipti. En temel haliyle rüyalar iyi ya da kötü olarak sınıflandırılırdı. Rüya yorumlama kesin bir bilim olmadığından, bazı yorumcular bir kişinin rüyasının anlamını, o kişinin Horus’un takipçisi (sakin bir kişi olarak görülen) mı yoksa Seth’in takipçisi (sıcakkanlı) mi olduğuna göre belirlerdi. İşte bazı rüya örnekleri ve anlamları:
| Rüyada Görülmek İstenen | Anlamı |
| Derin bir kuyu | Hapis |
| Ayna | İkinci bir eş |
| Parlayan ay | Bağışlanma |
| Büyük bir kedi | Bol hasat |
Rüya yorumlama o kadar önemli hale geldi ki, insanlar bazen bir sorunu çözmek veya bir karar almak için tanrının rüyalar aracılığıyla yardımını teşvik etmek amacıyla özel önlemler alırdı. Bu durum, rüya görme deneyimini evdeki özel bir olaydan, tanrının rüya tapınağına taşıdı ve buna “rüya kuluçkası” denirdi. Birçok tanrının rüya tapınağı olması, insanların rüyalarını etkilemekten tek bir tanrının sorumlu olmadığını gösterir. Bu tapınaklar, her sosyal seviyeden insana açıktı; tek şart, seçilen tapınağın tanrısına inanç ve saflıktı. Saflık, tapınağa girmeden önceki günlerde bir temizlik ritüeli, oruç veya perhiz anlamına gelebilirdi.
Bir rüyayı anlamlandırmak için Mısırlılar bir uzmana danışırdı; bu, bir rahip ya da “Tanrıların yetkisiyle rüya yorumluyorum” yazan bir tablete göre profesyonel bir rüya yorumcusu olabilirdi. Elit sınıfın bazı üyeleri, özellikle Deir el-Medina yazıcıları, rüya yorumuna yardımcı olması için bir rüya kitabına bakabilirdi. Deir el-Medina’dan Yeni Krallık metinleri, bir kâhin yerine veya onunla birlikte danışılabilen “bilge kadın” adında bir danışmandan bahseder.
Yazıcı Kenhirkhopeshef’in kütüphanesinde de bir Rüya Kitabı papirüsü bulunuyordu. Bu Rüya Kitabı, Kenhirkhopeshef’in yaşadığı zamandan çok önce yazılmıştı ve o dönemde bile eski kabul edilmesine rağmen içeriği hala geçerliydi. Yaklaşık 108 antik rüyayı içeren Rüya Kitabı, yaklaşık 78 aktivite ve duyguyu tanımlar. Bunlar arasında oyma, dövme, bira yapma, dokuma, gezme, karıştırma ve sıvama gibi pek çok şey yer alır. Bu aktivite ve duygular arasında en fazla giriş, görme veya bakışla ilgilidir; ikinci en büyük kategori yemek ve içmekle, en az giriş ise alma ve çiftleşme ile ilgilidir. Rüya yorumlama kültür için önemli olsa da, antik rüya metinleri çok kesin değildi ve benzer rüyalar bazen farklı yorumlanıyordu, bu da kişisel yoruma oldukça fazla yer bırakıyordu. Kenhirkhopeshef’in Rüya Kitabı’nda yazılan bazı rüya örnekleri ve anlamları şöyledir:
| Eğer bir adam rüyasında kendisini görürse: | Anlamı |
| Ölü | İyi alamet, uzun ömür anlamına gelir |
| Timsah eti yerken | İyi alamet, köy yetkilisi olacağı anlamına gelir |
| Sığır getirirken | İyi alamet, topluluğun ruhunu yayacağı anlamına gelir |
| Soğuk sulara dalarken | İyi alamet, tüm hastalıklardan kurtuluş anlamına gelir |
| Yüzünü aynada görürken | Kötü alamet, yeni bir hayat anlamına gelir |
| Kendi kalçasını açarken | Kötü alamet, yetim kalacağı anlamına gelir |
| Yüzünü yere koyarken | Kötü alamet, ölüler bir şey istiyor anlamına gelir |
| Gündüz karısıyla sevişirken | Kötü alamet, tanrısı onun suçlarını keşfedecek anlamına gelir |
Rüya Kitabı’nda ele alınan tahminlerin üçte biri, rüya görenin kazançları veya kayıplarıyla ilgilidir: miras alma veya yeni bir eş gibi kazançlar; soyulma veya vergilendirilme gibi kayıplar. Kitapta listelenen rüyaların dörtte biri, rüya görenin başına gelecek fiziksel olayları öngörür; bunlar arasında aşırı yemek yeme, aç kalma veya bir hastalıktan iyileşme yer alır. Yüzde on beşi, tanrıların rüya gören hakkında etik yargılarda bulunduğu durumları öngörür; ya günahlarını bağışlar ya da ceza verir. Yüzde on beşi, zevk, öfke, aldatma veya rüya gören hakkında dedikodunun durması gibi duygulara odaklanır ve yüzde onu, rüya görenin köydeki konumunda bir değişikliği öngörür; önemli bir yetkili olmaktan, köylülerinin onun sözlerinin önemini fark etmesine kadar.
Kenhirkhopeshef’in papirüsü “iyi” ve “kötü” olarak iki kategoriye ayrılmıştır ve “kötü” kelimesi her zaman kırmızı mürekkeple yazılmıştır. Tanrıların sadece insanların davranışlarını değil, aynı zamanda kalplerini de gördüğüne olan inanç, özellikle rahatsız edici bir rüyadan uyanan köylüler için korkutucu olabilirdi. Ancak korkmaya gerek yoktu: Rüya Kitabı, rüya görenin taze ekmek ve birayla ıslatılmış yeşil otlar yerken okuyabileceği özel bir büyü içeriyordu. Bu büyü, “Bana gel, bana gel, annem İsis; bak, şehrimden uzak olanı görüyorum” diyerek rüyanın öngördüğü kötü alametleri veya şeytanları ortadan kaldırırdı.
Antik Mısır’da rüya yorumlamanın diğer kaynakları rüyaları üç kategoriye ayırıyordu: dindar, vahiy içeren ve bilgilendirici.
- Dindar bir rüyada, bir tanrı bir ibadet eylemi talep etmek veya istemek için görünürdü. Giza Sfenksi yakınındaki bir “Rüya Steli”, Tuthmosis IV’ün bu tür bir rüyayı deneyimlediğini kaydeder. Kayda göre, Tuthmosis IV Sfenks’in dibinde uyuyakaldı ve tanrı Hamarkis’in ona, Sfenks’in etrafındaki birikmiş kumu temizlerse ve tanrının tapınağını yeniden kurarsa firavun olacağı söylediği bir rüya gördü. O da bu talimatları yerine getirdi ve gerçekten firavun oldu.
- Gelecekteki olayları öngören rüyalar vahiy içeren rüyalar aracılığıyla gelirdi. Bu rüyalar aynı zamanda gizli şeylerin yerlerini ve yeni ilaçları da ortaya çıkarırdı. Çoğu zaman, Mısırlı doktorlar hastalarına hastalıklarının çaresini rüyalarında aramalarını söylerdi.
- Adından da anlaşılacağı üzere, bilgilendirici rüyalar genel bilgi verirdi.
Herakleopolitan Kral Kheti, MÖ 2070-2100 yılları arasında oğlu Merikare için yazdığı “Merikare için Öğretiler” adlı bir kitapta farklı bir yaklaşıma sahipti. Bu dersler veya talimatlar kitabında Kheti, oğluna rüya yorumlamanın gerçek anahtarının, rüyanın sembollerinin tam tersini ifade ettiği gerçeğinde yattığını öğütler. Bu nedenle Kheti’ye göre, neşeli bir rüya yaklaşan bir zorluğu işaret ederdi. Rüyalar aynı zamanda yaşayanların ölenlerin faaliyetlerini görebileceği pencereler olarak da hizmet edebilirdi. Ancak, rüya görenin rüya sırasında kontrolü olmadığı için, kötü niyetli ruhlara erişilebilir olma korkusu yaygındı ve bu, istenmeyen varlıklara karşı rahatsız edici bir portal açabilirdi.
Orijinal Metin: https://www.touregypt.net/featurestories/dream.htm
